Sterilitet
Sterilitet se definiše kao stanje u kome ne dolazi do trudnoći ni nakon godinu dana redovnih seksualnih odnosa bez upotrebe kontraceptivnih metoda. Sterilitet (infertilitet) je medicinsko stanje jednog ili oba partnera zbog kojeg par koji želi potomstvo nije uspeo da prirodnim putem ostvari začeće.
Sterilitet sam po sebi ne ugrožava zdravlje osobe, zbog čega se i ne definiše kao bolest, već kao medicinsko stanje. Međutim, kod velikog broja ljudi, činjenica da ih sterilitet sprečava da se ostvare kao roditelji, ima značajnih uticaja na psihičke, pa i socijelne probleme.
Sterilitet može biti primarni i sekundarni u zavisnosti od toga da li je u prošlosti bilo trudnoća (sekundarni) ili ne (primarni).
Uzroci infertiliteta
Uzroci steriliteta i faktori rizika za pojavu steriliteta su brojni: od godina starosti, preko poremećaja u menstrualnom ciklusu i ovulaciji, neprolaznost jajovoda, slabija funkcija jajnika, slaba pokretiljivost spermatozoida, sistemske bolesti, infekcije, povrede, ali i stres, gojaznost, psihološki i psihički problemi.
Sama oplodnja je dosta kompleksan proces i još uvek nije potpuno objašnjen. Po nekim grubim procenama je u oko 30 % slučajeva uzrok neplodnosti ženski faktor, u 30 % muški, u 30 % uzrok je kod oba partnera i kod 10 % parova se ne može naći uzrok (neobjašnjivi infertilitet).
Individualizacija dijagnostičkih protokola
Odgovarajuća detekcija postojećih stanja ili oboljenja koje dovode do stereliteta dovodi do individualizacije primene protokola i maksimalizacije uspeha ART-a.
Klinička evauluacija sterilnih parova mogu se grupisati u četiri kategorije:
- Analiza sperme
- Testovi ovulacije
- Anatomija i funkcija materice i jajovoda
- Laporaskopija
INSEMINACIJA je intervencija koja se obavlja u ambulantnim uslovima, a predstavlja ubacivanja,laboratorijski obrađenog uzorka sperme partnera u matericu žene pomoću katetera u vreme ovulacije, pod uslovom da su oba jajovoda kod žene prohodna.
Inseminacija se savetuje parovima kada je:
- Umereno smanjenog broja i pokretljivosti spermatozoida
- Prisustva antitela na spermatozoide
- Kod žena sa blagim oblikom endometrioze
- Kod žena sa lošim kvalitetom cervikalne sluzi
- Kod parova sa nepoznatim uzrokom steriliteta
Poslednjih godina javio se trend kasnijeg zasnivanje porodice. Poznato je da plodnost žene opada sa godinama pa zato doktori preporučuju da se ispitivanje steriliteta počne posle 6 meseci nezaštićenih redovnih seksualnih odnosa. Ukoliko se ustanovi da postoji neki oblik infertiliteta preporuka lekara je početi sa lečenjem što pre. Naravno, radi bolje dijagnostike neophodno je uraditi brojne analize i ispitivanja oba partnera jer samo tako se može pristupiti pravilnom lečenju.